Il était un petit navire.Ήταν ένα μικρό καράβι...

Για τους μαθητές μου, της Α' Λυκείου Ν.Μαρμαρά!!!

Μπορείτε να μεταβείτε και σε παλιότερη ανάρτησή μου:

http://liagallika.blogspot.gr/2014/06/il-etait-un-petit-navire.html

http://fr.hellokids.com/c_809/videos/musique/videos-comptines-pour-enfants/il-etait-un-petit-navire

1) Είναι μια μικρή σχεδία…

Είναι μια μικρή σχεδία… 


Ή περί αλαζονείας και προσφυγής 

«Αχ, να ξέραμε, τουλάχιστον να ξέραμε…»
Άντον Τσέχοφ, Τρεις αδελφές

«[…] ο έχων δύο λόγους να ευτυχεί, θα δώσει σίγουρα τον έναν σ’ εκείνον που έχει
 πολλούς λόγους να δυστυχεί […]»
Κική Δημουλά

http://vlepontaskaigrafontas.blogspot.gr/2010/05/blog-post_17.html

2) Ο Θεόδωρος Ζερικώ (1791-1824) και η "Σχεδία της Μέδουσας"

http://www.u-topia.gr/issues/82/209

3) Σταθερά πίσω, στο 1789 !
http://www.homefood.gr/blogs/blog.asp?cat=2&id=12&txt=573

4) Un manifeste du Romantisme
http://www.histoire-image.org/site/oeuvre/analyse.php?i=136

5) M édusant!
http://leblogderevaxi.overblog.com/2013/11/m%C3%A9dusant.html

6) Géricault et Vermeer
https://andreboutin.wordpress.com/category/chroniques-gauloises/page/3/


7)  ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΗΣ ΜΕΔΟΥΣΑΣ

ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΗΣ ΜΕΔΟΥΣΑΣ

Όλοι μας έχουμε τραγουδήσει στα νιάτα μας σε εκδρομές το τραγουδάκι ΄Ηταν ένα μικρό καράβι που ήταν αταξίδευτο, και όταν φτάναμε στο στίχο και τότε ρίξανε τον κλήρο να δούνε ποιος θα φαγωθεί έμπαιναν διάφορα ονόματα της παρέας .

Δεν είχα φανταστεί ποτέ μου ότι το παραδοσιακό αυτό γαλλικό τραγουδάκι που ήταν και από τα πρώτα που τραγουδούσε κανείς στα γαλλικά όταν μάθαινε την γλώσσα, βασίζεται σε μια πραγματική τραγική ιστορία, με κανιβαλισμούς, το ναυάγιο της Μέδουσας που ο αρχαιοελληνικός ναυτικός όρος όλεθρος αναυμάχητος αποδίδει πλήρως την καταστροφή ενός πολεμικού πλοίου χωρίς ναυμαχία.

Διαβάζοντας για την παράσταση στο Φεστιβάλ Αθηνών του Θωμά Μοσχόπουλου: Μέδουσα - Σχέδια και αυτοσχεδιασμοί για σχεδίες και ναυάγια, μου γεννήθηκε η απορία για αυτό το ναυάγιο που προκάλεσε την θεατρική παράσταση και στο οποίο αναφέρεται επίσης το παραπάνω τραγουδάκι, και για το οποίο δεν είχε τύχει να διαβάσω μέχρι σήμερα κάτι σχετικό.

Στις 5 Ιούνιου 1816 η φρεγάτα του Γαλλικού Ναυτικού "Μέδουσα" , μαζί με άλλα 3 πλοία ,σαλπάρει από το Εξ της Γαλλίας για το Saint Louis της Σενεγάλης, για να παραλάβει την αποικία από τους Βρετανούς από τους όποιους τους χαρίστηκε σαν απόδειξη της ευαρέσκειας τους για την αποκατάσταση της βασιλείας στην Γαλλία.

Ο Ναπολέων έχει ηττηθεί πριν ένα χρόνο στο Βατερλώ και στο θρόνο είχε ανέλθει ο Λουδοβίκος XVIII.

Κυβερνήτης στην "Μέδουσα" τοποθετήθηκε ο 53χρονος αριστοκράτης Viscount Hugues Duroy de Chaumereys που δεν είχε ξανακυβερνήσει πλοίο και είχε και 25 χρόνια απομακρυνθεί από την θάλασσα.Ο Chaumereys ήταν πιστός μοναρχικός και μετά από μια αποτυχημένη επιδρομή των μοναρχικών είχε διαφύγει στην Αγγλία.

Το πλοίο μετέφερε περίπου 400 άτομα, μεταξύ των οποίων τον νέο κυβερνήτη της Σενεγάλης και τους στρατιώτες του, μια ομάδα αποίκων οι περισσότεροι δημοκρατικοί που θέλουν αν κάνουν μια νέα αρχή στην ζωή τους, και 160 μέλη του πληρώματος.

Ο ανεπαρκής Chaumereys αντί να βασιστεί στους υπό αυτόν αξιωματικούς πολλοί από τους οποίους ήσαν δημοκρατικοί και έμπειροι γιατί είχαν λάβει μέρος στους πρόσφατους πολέμους βασίστηκε στα λεγόμενα ενός επιβάτη που ισχυριζόταν πως γνώριζε τις τότε κακά χαρτογραφημένες ακτές της Αφρικής.

Θέλοντας να φτάσει πιο γρήγορα από τα άλλα πλοία η Μέδουσα έπλευσε κοντά στις αφρικανικές ακτές και έτσι τα ξεπέρασε μεν αλλά έχασε και την επαφή με αυτά . Δυστυχώς όμως το πλοίο κόλλησε σε μια ξέρα ανοικτά της Μαυριτανίας, έριξε αρχικά ότι μπορούσε από περιττά βάρη ελπίζοντας ότι με την παλίρροια θα ξεκολλούσε, όμως δεν ξεκόλλησε, αλλά παρ΄όλα αυτά ο κυβερνήτης δεν επέτρεψε στο πλήρωμα να πετάξει τα κανόνια του πλοίου γιατί φοβήθηκε τον αντίκτυπο που θα είχε αυτό στη Γαλλία και έτσι τελικά αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει .

Στις 6 μόνο λέμβους του πλοίου επιβιβάστηκαν οι προύχοντες, οι βαθμοφόροι και οι ναυτικοί, ενώ 148 άνδρες και μια γυναίκα, ανέβηκαν σε μια μικρή και ελαφριάσχεδία που έφτιαξαν εκ των ενόντων οι μαραγκοί του πλοίου, έχοντας μια σακούλα γαλέτες, λίγο κρασί, και δύο φλασκιά νερό που καυγαδίζοντας μεταξύ τους ,το έχυσαν. Με το βάρος τόσων ανθρώπων η σχεδία ήταν μισοβυθισμένη και το νερό έφτανε περίπου μέχρι την μέση τους. Επάνω στην "Μέδουσα" έμειναν 17 άτομα από τα οποία μετά 52 μέρες βρέθηκαν ζωντανοί και μισότρελοι μόνο 3.

Την σχεδία την έσερνε μια βάρκα και είτε τυχαία είτε εκ προθέσεως ο υποπλοίαρχος έκοψε το σχοινί που ήταν δεμένη και έτσι αυτή μένει ακυβέρνητη για 13 μέρες μέχρι να την βρει το πλοίο "Αργος". Φρικτές ιστορίες είχαν γίνει αυτό το διάστημα επάνω στην σχεδία από τους διψασμένους και πεινασμένους ναυαγούς. Καυγάδες με δολοφονίες και τραυματισμούς, πληγωμένοι να πετάγονται στην θάλασσα, άλλοι να παραφρονούν, άλλοι να πεθαίνουν από πείνα και αφυδάτωση, κανιβαλισμοί σε πτώματα που τα ξέραιναν στον ήλιο για μπορέσουν να τα φάνε χωρίς αηδία. Τελικά βρέθηκαν ζωντανοί σε άθλια κατάσταση 15, και από αυτούς οι 5 πέθαναν λίγο μετά την διάσωση τους.

Η τραγωδία αυτή προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στην εποχή της και την εκμεταλλεύτηκε ανάλογα η βοναπαρτική αντιπολίτευση της εποχής .

Ο κυβερνήτης της "Μέδουσας" πέρασε από στρατοδικείο το οποίο και τον αθώωσε γιατί οι Γάλλοι δεν ήθελαν να γελοιοποιηθούν στα μάτια των Βρετανών για τηνανικανότητα του αριστοκράτη κυβερνήτη που είχαν τοποθετήσει στο πλοίο.Βέβαια πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στο κήπο του μέσα στην γενική περιφρόνηση και όταν κυκλοφορούσε στον δρόμο τα παιδιά του πετούσαν πέτρες.

Η ιστορία αυτή συγκλονίζει τον νεαρό ζωγράφο Jean-Louis-Théodore Gericault (1791-1824), ο οποίος προερχόμενος από πλούσια οικογένεια, είχε την οικονομική δυνατότητα να ξοδέψει αρκετά χρήματα προκειμένου να ζωγραφίσει ένα τεράστιο πίνακα διαστάσεων 4,91Χ 7,16 μέτρων όπως είναι το "Ναυάγιο της Μέδουσας".

Επίσης θέλοντας να απεικονίσει πιστά την τραγωδία που διαδραματίστηκε επάνω στην σχεδία, διαβάζει ένα φυλλάδιο που έγραψαν δύο από τους επιζήσαντες του ναυαγίου, ο Henri Savigny και ο Alexandre Correard, οι οποίοι και απεικονίζονται στο κάτω μέρος του ιστού, κατασκευάζει δε ένα ακριβές αντίγραφο της σχεδίας στο εργαστήριο του το οποίο και μετέφερε απέναντι από το νοσοκομείο Βeaujon στο οποίο πήγαινε και παρατηρούσε τα πρόσωπα των μελλοθανάτων και τα νεκρά σώματα στο νεκροτομείο. Χρησιμοποίησε επίσης και ζώντα μοντέλα και ο Ευγένιος Ντελακρουά είναι το πτώμα με τα απλωμένα χέρια και το πρόσωπο κάτω στο κέντρο της σύνθεσης. Για να ολοκληρώσει απερίσπαστος το έργο του, κουρεύεται και κλείνεται για 8 μήνες στο ατελιέ του.

Όταν το πλοίο της σωτηρίας των ναυαγών φάνηκε στον ορίζοντα και το είδαν οι ναυαγοί, αυτό για δύο ώρες περίπου χάθηκε πάλι, μέχρι τελικά να τους βρει και να τους σώσει. Στον πίνακα δεν γνωρίζουμε αν αποτυπώνεται η στιγμή που έχει φανεί το Άργος ή απομακρύνεται και οι επιζώντες προσπαθούν απελπισμένα να τραβήξουν την προσοχή του.

Ο πίνακας εκτίθεται για πρώτη φορά στο Σαλόνι Ζωγραφικής που άνοιξε στις 25 Αυγούστου 1819, αποτελεί ένα από τα βασικά εκθέματα της έκθεσης και λόγω της φήμης του που έχει προηγηθεί της έκθεσης του, έχει λογοκριθεί ο τίτλος του που γράφεται στο βιβλίο της έκθεσης ως Σκηνή Ναυαγίου.

Το έργο προκαλεί αίσθηση στο κοινό από έντονο θαυμασμό μέχρι αποστροφή.

Ταυτόχρονα του αποδίδονται πολλές ερμηνείες, ως αλληγορία που σχετίζεται με την πολιτική κατάσταση στην χώρα μέχρι το τότε γιγαντούμενο κίνημα για την απελευθέρωση των μαύρων, λόγω του κεντρικού ήρωα που είναι μιγάς ή μαύρος. Παρ΄όλη την απήχηση που είχε το έργο ο Gericault δεν βρήκε αγοραστή και εξέθεσε το έργο του στην Ευρώπη και την Αγγλία με πληρωμή εισιτηρίου, τακτική που δεν ήταν ασυνήθης εκείνη την εποχή.40.000 άνθρωποι το είδαν μόνο στο Λονδίνο το οποίο ενθουσιάστηκε από το έργο.

Πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση του έργου του ο Gericault πέθανε σε ηλικία μόλις 32 ετών από φυματίωση της σπονδυλικής στήλης .

Με την μεσολάβηση ενός φίλου του, μετά τον θάνατο του, ο πίνακας αγοράστηκε από την Γαλλική κυβέρνηση και εκτίθεται στο Λούβρο γλυτώνοντας από την πρόθεση μερικών γάλλων ευγενών που είχαν σκοπό να τον τεμαχίσουν και να τον πουλήσουν σε κομμάτια.

8) UN CÉLÈBRE RADEAU DAN​S LA COUR DU MUSÉE
http://www.musee-marine.fr/content/rochefort-musee-la-machine-dans-la-cour
http://www.musee-marine.fr/sites/default/files/visuel_blocs_activite/program_rochefort_bdf.pdf

9) ΠΩΣ ΜΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ «ΓΕΝΝΗΣΕ» ΕΝΑΝ ΠΙΝΑΚΑ
 http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=405965

Ο πίνακας του Ζαν-Λουί-Τεοντόρ Ζερικό «Η σχεδία της Μέδουσας» (1818-1819) προέκυψε από ένα πραγματικό γεγονός.Το καλοκαίρι του 1816, μετά το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων και την Παλινόρθωση της δυναστείας των Βουρβόνων,η φρεγάτα «Μέδουσα» απέπλευσε από τη Γαλλία με προορισμό τη Σενεγάλη.Λίγες ημέρες μετά,το πλοίο προσέκρουσε σε ύφαλο.Οι σωσίβιες λέμβοι ήταν αρκετές μόνο για τους επιβάτες της ανώτερης τάξης.Τους υπόλοιπους τους ανέβασαν σε μια σχεδία με στόχο να τη ρυμουλκήσουν ως τη στεριά.Μόνο που αυτό δεν κατέστη δυνατόν,με αποτέλεσμα 152 επιβάτες να αφεθούν στο έλεος των κυμάτων.Οταν,δύο εβδομάδες αργότερα,έφθασε βοήθεια,είχαν επιβιώσει μόνο δεκαπέντε.Οι δυνάμεις της φύσης, οι κακουχίες,η βία,η τρέλα,η αυτοκαταστροφή,η αλληλεξόντωση και ο κανιβαλισμός είχαν αφανίσει τους υπόλοιπους.Στη Γαλλία ξέσπασε σκάνδαλο.Ο Ζερικό βυθίστηκε στην ιστορία της «Μέδουσας»: μελέτησε τα ντοκουμέντα,μίλησε με τους επιζήσαντες αλλά και με τους συγγενείς των νεκρών,επισκέφθηκε ακόμη και νεκροτομεία,με σκοπό να ζωντανέψει αυτή την τραγωδία.«Η σχεδία της Μέδουσας» παραμένει ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα του ρομαντισμού. 

10 ) Ποια ήταν η Μέδουσα;
http://www.syrosmap.com/medusa/

Medusa

Κεντρικό θέμα της παράστασης, αποτελεί ο μύθος της Μέδουσας.

Ο Ποσειδώνας, γοητευμένος από τη γοργόνα Μέδουσα, μεταμορφώνεται σε άλογο και τη βιάζει μέσα στο ναό της Αθηνάς. Η θεά εξοργισμένη, ξεσπάει το μένος της πάνω στη Μέδουσα.

Τη μεταμορφώνει σε τέρας με φίδια στη θέση των μαλλιών και την απομονώνει σ’ ένα βράχο, προσδίδοντάς της την ιδιότητα να απολιθώνει με το βλέμμα της όποιον την κοιτάξει. Ο Περσέας καταφέρνει εντέλει, με τη βοήθεια της Αθηνάς, να αποκεφαλίσει τη Μέδουσα στον ύπνο της. Το κεφάλι της, «Γοργόνειο», τοποθετείται πάνω στην ασπίδα της Αθηνάς, καθώς διατηρεί την απειλητική του ιδιότητα, ακόμα και νεκρό.

http://lesitedelhistoire.blogspot.fr/2011/10/le-radeau-de-la-meduse.html
http://avisdelecture.com/le-radeau-de-la-meduse/

En 1816, la fière Méduse, frégate française partie coloniser le Sénégal, s'échoue lamentablement sur un banc de sable. Comme les chaloupes sont trop peu nombreuses, 150 hommes doivent construire un radeau pour tenter de rejoindre la terre ferme. S'ensuivent treize jours de cauchemar où les survivants, rendus fous par la soif et la faim, s'entretuent et se livrent à des actes de cannibalisme. Ils ne seront que dix à en réchapper.

Pendant trois ans, Théodore Géricault se documente sur le sujet, tentant de concilier l'art et le réel. Il interroge les rescapés, fabrique une maquette de la scène, va jusqu'à étudier des cadavres dans son atelier, avant de présenter au Salon de 1819 une gigantesque toile de 5 mètres sur 7, dont la noirceur fascine et scandalise. Aujourd'hui considéré comme l'un des chefs-d'œuvre de la peinture du XIXe siècle, 'Le Radeau de la Méduse', dont la légendaire composition pyramidale et la force des clairs-obscurs ont fait la renommée, est devenu l'incarnation du romantisme. Métaphore de la solitude humaine ou de l'espoir, le tableau fut aussi interprété, à l'époque, comme une critique de l'esclavage (un homme noir se tenant au sommet de la pyramide des corps, telle une figure de proue), voire comme une charge contre le régime en place. Finalement, grâce à Géricault, ce qui aurait dû rester comme l'un des épisodes les plus sinistres de la marine française devint une œuvre hors du commun.

http://www.timeout.fr/paris/musee/louvre/le-radeau-de-la-meduse/gericault

Théodore Géricault commence son apprentissage de la peinture à 15 ans. Ses œuvres de jeunesse représentent principalement des chevaux et des sujets militaires. A 25 ans, il part un an en Italie et y découvre les peintres de la Renaissance. Il est alors particulièrement impressionné par les œuvres de Michel-Ange. Il admire également un autre grand peintre, le maître flamand Pierre Paul Rubens. De retour en France, il s'intéresse et peint un événement historique et politique d'actualité............

http://ww2.ac-poitiers.fr/ia17-pedagogie/IMG/pdf/0_Gericault_Le_Radeau_de_la_Meduse.pdf